
B7 vitamini yani Biyotin, yağların ve karbonhidratların enerjiye dönüşümünde ve metabolizma süreçlerinde rol alan, suda çözünebilen B vitamini türüdür. Biyotin, vücut tarafından yakıt olarak kullanılan yağ asitleri ve glikozun oluşumu için gereklidir.
Biyotin takviyelerinin cilt, saç ve tırnak sağlığını iyileştirdiği ileri sürülmüştür; ancak bunların etkililiğine dair sağlam kanıtlar eksiktir. Biyotin takviyelerinin alımının belirli laboratuvar testlerinde etkileşime yol açarak yanlış pozitif veya yanlış negatif sonuçlara yol açabileceğinin farkında olmak önemlidir. Yüksek doz biyotinin belirli nörolojik durumlarda (örneğin multipl skleroz) faydalı olduğu bulunmuştur; ancak etki mekanizması belirsizdir.
- Saç, cilt ve tırnak sağlığı: Biyotin, sağlıklı saç, cilt ve tırnakların korunmasına yardımcı olur. Biyotin eksikliği durumunda saç dökülmesi, kırılgan tırnaklar ve cilt problemleri ortaya çıkabilir.
- Metabolizma: Biyotin, karbonhidrat, yağ ve proteinlerin metabolizmasında önemli bir rol oynar. Vücudun enerji üretimine katkıda bulunur.
- Diyabet: Biyotin, diyabet hastalarında kan şekeri seviyelerinin düzenlenmesine yardımcı olabilir.
- Gebelik: Biyotin, hamile kadınlar için önemlidir çünkü sağlıklı bir gebelik için gerekli olan vitamin ve mineraller arasındadır.
Biyotin eksikliği, vücudun temel işlevleri yerine getirmek için yeterli biyotin seviyesine sahip olmaması durumunda ortaya çıkar. Biyotin, bağırsak bakterileri tarafından az miktarda üretilirken, diyet alımı birincil kaynaktır. Eksiklik, kötü beslenme, sindirim bozuklukları veya uzun süreli antibiyotik kullanımı nedeniyle ortaya çıkabilir ve çok çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Belirtiler ve semptomlar arasında şunlar yer alır:
- Saç dökülmesi ve incelmesi
Saç dökülmesi, kırılgan saç telleri ve geri çekilen saç çizgisi, biyotin eksikliğinin en yaygın göstergeleri arasındadır. Biyotin, saç yapısının yapı taşı olan keratin üretiminde yardımcı olur. Biyotin eksikliği saç köklerini zayıflatır, kırılmaya ve yavaş yeniden uzamaya neden olur.
- Cilt sorunları
Biyotin, cilt sağlığının korunmasında önemli bir rol oynar. Özellikle burun, ağız ve göz çevresinde kuru, pullu veya kırmızı lekeler düşük biyotin seviyelerinin sinyali olabilir.
- Kırılgan tırnaklar
Zayıf, çatlayan veya ince tırnaklar genellikle biyotin eksikliğinde görülür. Biyotin tırnak yataklarını güçlendirir ve büyümeyi teşvik eder, bu nedenle yokluğu tırnak kalitesini doğrudan etkiler.
- Yorgunluk ve uyuşukluk
Biotin, yağları, karbonhidratları ve proteinleri parçalayarak enerji üretimine katkıda bulunur. Yeterli biyotin olmadan, kişiler kronik yorgunluk, kas zayıflığı ve genel uyuşukluk yaşayabilir. Bu bazen protein eksikliğiyle örtüşebilir ve bitkinlik hissini artırabilir.
- Nörolojik semptomlar
Biyotin eksikliğinin şiddetli vakaları depresyon, uzuvlarda karıncalanma hissi veya bilişsel bozukluklar gibi nörolojik sorunlara neden olabilir. Biyotinin sinir sinyalizasyonundaki rolü, beyin sağlığını korumak için onu gerekli kılar.
- Kas ağrıları ve kramplar
Kas ağrısı, sızı veya kramplar, biyotin eksikliğinin diğer belirtileridir. Bu, vücudun kas fonksiyonu için besinleri metabolize etmekte zorlanmasıyla ortaya çıkar ve genellikle yetersiz enerji üretimiyle bağlantılıdır.
Biyotin (B7 vitamini) özellikle yumurta sarısı, sakatatlar (özellikle karaciğer), kuru yemiş ve tohumlar (badem, yer fıstığı, ceviz, ay çekirdeği), baklagiller (fasulye, mercimek, soya fasulyesi), tatlı patates ve avokado gibi besinlerde bolca bulunur.
Aşağıdaki tabloda, çeşitli gıdaların yaklaşık porsiyon başına ortalama biyotin (B7 vitamini) içerikleri listelenmiştir. Miktarların kaynağa ve pişirme yöntemine göre değişiklik gösterebileceğini unutmayınız.
En çok biyotin içeren besinler şu şekildedir:
- Yumurta sarısı.
- Sakatatlar (özellikle karaciğer).
- Kuru yemiş ve tohumlar (badem, yer fıstığı, ceviz, ay çekirdeği).
- Baklagiller (fasulye, mercimek, soya fasulyesi).
- Tatlı patates.
- Avokado.
Gıda | Ortalama Biotin İçeriği (µg) | Porsiyon |
Yumurta (tam) | ~10 µg | 1 adet (büyük) |
Karaciğer (sığır/kuzu) | ~30 µg | 100 g (pişmiş) |
Somon | ~19 µg | 85 g (yaklaşık 1 porsiyon) |
Badem | ~1,5 µg | 30 g (bir avuç) |
Yer fıstığı | ~35 µg | 100 g (pişmemiş/çiğ) |
Avokado | ~2 µg | 1 adet (orta boy) |
Tatlı patates | ~2,4 µg | 1 adet (orta boy, pişmiş) |
Mantar (çiğ) | ~2,6 µg | ½ su bardağı (dilimlenmiş) |
Not: Değerler ortalama olarak verilmiştir ve hazırlama yöntemi (çiğ, haşlama, kızartma vb.) ile gıdanın türüne bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
Biyotin yani B7 vitamini doğadaki pek çok besin maddesinde bulunduğundan araştırmalara göre sağlıklı ve dengeli bir beslenme ile günlük 35-70 mikrogram alınabileceği söylenebilir. Bu nedenle biyotin eksikliğine nadir rastlansa da bazı insanlarda vücutta byiotin metabolizmasını etkileyen herhangi bir sağlık sorununun bulunması ve/veya biotin bakımından yetersiz beslenme gibi nedenlerle byiotin eksikliği görülebilir. Ayrıca hamile veya emziren kadınlarda da biyotin gereksinimi artabilir. Bunlar gibi durumlarda doktor kontrolünde dışarıdan gıda takviyesi yoluyla biyotin alınması gerekebilir.
Yan Etkileri:
- Alerjik reaksiyonlar: Biyotine karşı alerjik reaksiyonlar, kızarıklık, kaşıntı ve döküntü gibi semptomlara neden olabilir.
- Toksisite: Aşırı biyotin alımı, bazı yan etkilere neden olabilir. Özellikle büyük dozlar alındığında, mide bulantısı, ishal, cilt döküntüleri ve hatta kalp rahatsızlıkları gibi ciddi sorunlara yol açabilir.
- Kan testlerini etkileme riski: Biyotin, bazı kan testlerinin sonuçlarını yanıltabilir. Bu nedenle, biyotin takviyesi alıyorsanız, kan testi yapacağınız zaman doktorunuza bilgi vermeniz önemlidir.
Özetle, biyotin vücut için önemli bir vitamin olmasına rağmen, doğru dozajda alınması önemlidir. Aşırı dozda alındığında yan etkileri ortaya çıkabilir
Biyotin tabletler, günün farklı saatlerinde alınabilir. Fakat bu takviyenin tok karnına ve gece yatmadan önce alınması, vücut aktiviteleri açısından daha uygundur. Uyumadan önce bol suyla yutulan biotin tablet, sabaha kadar emildiği için faydalarını daha iyi yansıtabilir. Özetle, yemekten hemen sonra bu tabletlerden bir adet kullanabilirsiniz
Arka Plan: Biyotin, sağlıklı saç ve tırnak uzaması üzerindeki iddia edilen faydaları nedeniyle ticari popülerlik kazanmıştır. Ününe rağmen, biyotinin sağlıklı bireylerde yararlılığını destekleyen sınırlı araştırma vardır.
Amaç: Biyotinin saç ve tırnak uzamasındaki etkinliğine ilişkin literatürü sistematik olarak incelemek.
Yöntemler: Aşağıdaki terimleri kullanarak tüm vaka raporlarını ve randomize klinik çalışmaları (RCT'ler) PubMed'de aradık: (biyotin ve saç); (biyotin ve takviye ve saç); (biyotin takviyesi); (biyotin ve alopesi); (biyotin ve tırnaklar); (biyotin ve dermatoloji) ve (biyotin önerileri).
Sonuçlar: Saç ve tırnak değişiklikleri için biyotin kullanımına ilişkin 18 bildirilen vaka bulduk. Tüm vakalarda, biyotin takviyesi alan hastalarda zayıf saç veya tırnak uzaması için altta yatan bir patoloji vardı. Tüm vakalarda biyotin aldıktan sonra klinik iyileşme kanıtı görüldü.
Sonuçlar: Saç ve tırnak uzaması takviyesi olarak kullanımı yaygın olsa da biyotinin etkinliğini gösteren araştırmalar sınırlıdır. Biyotin eksikliğinin edinilmiş ve kalıtsal nedenleri ve kırılgan tırnak sendromu veya taranamayan saç gibi patolojiler durumunda, biyotin takviyesi faydalı olabilir. Ancak, bu vakaların nadir olduğunu ve sağlıklı bireylerde takviye için yeterli kanıt bulunmadığını ileri sürüyoruz.
B vitamini olan biotin, bazı gıdalarda doğal olarak bulunan ve besin takviyesi olarak temin edilebilen temel bir besindir. Bu suda çözünen vitamin, yağ asitleri, glikoz ve amino asitlerin metabolizmasında kritik adımları katalize eden beş karboksilazın (propionil-CoA karboksilaz, pirüvat karboksilaz, metilkrotonil-CoA karboksilaz [MCC], asetil-CoA karboksilaz 1 ve asetil-CoA karboksilaz 2) bir kofaktörüdür. Biotin ayrıca histon modifikasyonlarında, gen düzenlemesinde (transkripsiyon faktörlerinin aktivitesini değiştirerek) ve hücre sinyalizasyonunda önemli roller oynar
Gıdalardaki biyotinin çoğu proteine bağlıdır, ancak bazı diyet biyotini serbest formdadır Gastrointestinal proteazlar ve peptidazlar, sindirilen biyotinin proteine bağlı formlarını biyositin ve biyotin-oligopeptitlere parçalar; bunlar, bağırsak lümeninde bir enzim olan biyotinidaz tarafından daha fazla işlenerek serbest biyotinin salınmasına neden olur. Serbest biyotin daha sonra ince bağırsakta emilir ve biyotinin çoğu karaciğerde depolanır
Biyotin durumunun sınırlı sayıda güvenilir göstergesi mevcuttur. Sağlıklı yetişkinlerde, biyotin konsantrasyonu serumda 133–329 pmol/L ve idrarda 18–127 nmol/24 saattir. Biyotinin anormal derecede düşük idrar atılımı, biyotin eksikliğinin bir göstergesidir, aynı şekilde MCC aktivitesinin azalmasından kaynaklanan anormal derecede yüksek 3-hidroksiizovalerik asit (3,3 mmol/mol kreatinin üzerinde) veya 3-hidroksiizovalerilkarnitin (0,06 mmol/mol kreatinin üzerinde) atılımı da öyledir. Eksiklik ve yeterlilik dahil olmak üzere biyotin durumunun en güvenilir bireysel belirteçleri, biyotinlenmiş MCC ve beyaz kan hücrelerindeki propiyonil-CoA karboksilazdır. Büyük dozlarda biyotinin oral yoldan uygulanması, biyotin ve metabolitlerinin serum konsantrasyonlarını artırır. Ancak, biyotin ve onun katabolitlerinin serum konsantrasyonları marjinal biyotin eksikliğinin iyi göstergeleri değildir, çünkü marjinal biyotin eksikliği olan kişilerde bu değişikliklerin mevcut testlerle tespit edilebilmesi için yeterli düzeyde azalmazlar.
Bioxcin. Biotin tablet nedir, biotin tablet nasıl ve ne zaman kullanılır? (t.y.). https://bioxcin.com.tr/blog/gida-takviyesi-blog/biotin-tablet-nedir-biotin-tablet-nasil-ve-ne-zaman-kullanilir
Li D, Ferguson A, Cervinski MA, Lynch KL, Kyle PB. AACC guidance document on biotin interference in laboratory tests. J Appl Lab Med. 2020;5(3):575–587. https://doi.org/10.1093/jalm/jfaa019
Medicana Sağlık Grubu. Biotin eksikliği belirtileri nelerdir? Biotin nedir, ne işe yarar? (t.y.). https://www.medicana.com.tr/biotin-eksikligi-belirtileri-nelerdir-biotin-nedir-ne-ise-yarar/blog/22746#b-biotin-eksikligi-ne-anlama-gelir-b
Memorial Sağlık Grubu. Biotin (H) vitamininin faydaları nelerdir? Memorial Sağlık Rehberi. (t.y.). https://www.memorial.com.tr/saglik-rehberi/biotin-h-vitamininin-faydalari-nelerdir
MFM Nutra. Biotin nedir? Faydaları ve yan etkileri nelerdir? (t.y.). https://www.mfmnutra.com/blog/icerik/biotin-nedir-faydalari-ve-yan-etkileri-nelerdir
National Institutes of Health – Office of Dietary Supplements. Biotin – Fact Sheet for Health Professionals. (2022). https://ods.od.nih.gov/factsheets/Biotin-HealthProfessional/
Patel DP, Swink SM, Castelo-Soccio L. A review of the use of biotin for hair loss. Skin Appendage Disord. 2017;3(3):166–169. https://doi.org/10.1159/000462981
Saleem F, Soos MP. Biotin deficiency. StatPearls [Internet]. (2023 Jan). https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470579/