Arbutin, doğal olarak ayı üzümü, yaban mersini, kızılcık gibi bitkilerde bulunan bir hidrokinon türevidir. Topikal olarak kullanıldığında, özellikle cilt aydınlatıcı ve leke karşıtı ürünlerde tercih edilir. Arbutin, melanin üretimini düzenleyerek hiperpigmentasyon, melazma ve yaşlılık lekelerini azaltmaya yardımcı olur.

Arbutin, tirozinaz enzimini inhibe ederek melanin üretimini azaltır. Böylelikle cilt tonunu eşitler ve koyu lekeleri hafifletir. Hidrokinonun aksine, daha az tahriş edici olduğu için uzun süreli kullanımlarda daha güvenli kabul edilir. Hassas ciltlerin de kullanımına uygundur. Serbest radikallere karşı koruma sağlar. Antioksidan etkisiyle çevresel hasarın etkilerini azaltır.

1. Kullanım zamanı ve sıklığı nedir?

Günde 1-2 kez kullanılabilir: Sabah veya akşam rutininize ekleyebilirsiniz. Sabahları güneş koruyucu ile kullanmak önemlidir. Arbutin, melanin üretimini baskıladığı için cilt daha hassas hale gelebilir.

2. Uygulama sırası nasıl olmalıdır? 

Hafif bir temizleyiciyle yüzünüzü yıkayın.

Tonik (isteğe bağlı): Cildinizin pH dengesini düzenlemek için tonik uygulayabilirsiniz.

Arbutin serumu uygulayın:

• 2-3 damla serumu yüzünüze ve leke olan bölgelere nazikçe masaj yaparak uygulayın.
• Göz çevresine doğrudan uygulamaktan kaçının.

Nemlendirici sürün.

Gündüz rutini için güneş koruyucu uygulayın.

Arbutinin etkileri genellikle 4-6 hafta içinde görülmeye başlar. Uzun süreli kullanım daha kalıcı sonuçlar sağlar.

Arbutin serumu seçerken ürünün formülasyonu, arbutin türü ve konsantrasyonu gibi faktörlere dikkat etmek önemlidir.

1. Arbutin türü

Alfa-arbutin: Daha etkili ve stabil bir formdur. Cilt tonunu eşitlemede ve lekeleri hafifletmede tercih edilir.

Beta-arbutin: Daha yaygın fakat etkisi alfa-arbutine kıyasla daha düşüktür. Hassas ciltler için başlangıç aşamasında kullanılabilir.

2. Konsantrasyon

• %1-2 konsantrasyon: Yeni başlayanlar ve hassas ciltler için uygundur. Daha düşük tahriş riski taşır.
• %3-5 konsantrasyon: Lekelerin belirgin şekilde azalması için orta seviyede etkilidir. Düzenli kullanım önerilir.
• %7 ve üzeri konsantrasyon: Daha güçlü sonuçlar elde etmek için tercih edilebilir; ancak dermatolog gözetiminde kullanılması önerilir.

İlk kez kullanıyorsanız %1-2 arası bir konsantrasyonla başlayın ve cildinizin toleransını test edin. Haftada 2-3 kez uyguladıktan sonra kullanım sıklığını artırabilirsiniz.

• Kuru ve hassas cilt: Hyaluronik asit içeren arbutin serumlar önerilir.
• Yağlı cilt: Hafif, su bazlı formülasyonlar tercih edilmelidir.
• Hiperpigmentasyon problemi: Yüksek konsantrasyonlu alfa-arbutin serumlar daha etkili olabilir.

Yeterli klinik çalışma olmadığı için hamilelik döneminde kullanımı önerilmez.

• Serin ve karanlık bir yerde muhafaza edin.
• Orijinal ambalajında saklayın.
• Buzdolabında saklamak gerekmez (Ancak serin bir ortam tercih edilir.)
• Kapağı sıkıca kapalı tutun. 

Niacinamide (B3 vitamini):

• Niacinamide, melanin transferini baskılar ve cilt bariyerini güçlendirir. Arbutin ile kullanıldığında cilt tonu daha hızlı eşitlenir ve leke görünümü azalır. Ayrıca antiinflamatuar etkisi ile tahriş riskini azaltır.

Hyaluronik asit:

• Hyaluronik asit, cildi nemlendirir ve arbutinin cilde daha iyi nüfuz etmesine yardımcı olur. Bu, ciltte kuruluk veya hassasiyet olmadan daha güçlü bir etki sağlar.

C vitamini:

• L-askorbik asit dışında, pH uyumlu C vitamini türevleri arbutinle kullanıldığında antioksidan etki sağlar ve cilt aydınlatma sürecini hızlandırır. Bu kombinasyon melanin sentezini baskılamak ve cildi çevresel zararlardan korumak için idealdir.

Peptitler:

• Peptitler, hücre yenilenmesini destekler ve cilt dokusunu iyileştirir. Arbutin ile kullanıldığında cilt tonu eşitlenirken cilt elastikiyeti ve sağlığı korunur.

Arbutin serumu kullanırken bazı aktif bileşenlerle kombinasyonunda dikkatli olunması gerekir, çünkü bu içerikler birlikte kullanıldığında ciltte tahrişe, hassasiyete veya arbutinin etkinliğinin azalmasına neden olabilir. İşte kaçınılması gereken kombinasyonlar:

Asitler (AHA, BHA, PHA):

• Asitler (glikolik asit, salisilik asit, laktik asit), cildin pH seviyesini düşürerek arbutinin etkinliğini azaltabilir. Ayrıca cildi hassaslaştırabilir ve tahrişe neden olabilir.

Retinol ve Retinoidler:

• Retinol cildi yenilerken, arbutin ile kullanıldığında tahriş riski artabilir. Ayrıca her iki içerik de hücre dönüşümünü hızlandırdığı için ciltte aşırı hassasiyete neden olabilir.

C vitamini (L-Askorbik asit):

• C vitamini ve arbutin farklı pH seviyelerinde en iyi şekilde çalışır. Arbutin daha yüksek pH’ta (pH 4-6.5) stabildir, ancak C vitamini düşük pH (pH: 3.5 civarı) gerektirir. Aynı rutinde birlikte kullanmak her iki içeriğin etkinliğini azaltabilir.

Hidrokinon:

• Hem arbutin hem de hidrokinon melanin üretimini baskılar, ancak birlikte kullanıldığında ciltte hassasiyet ve tahriş riski artar. Uzun süreli kullanım cilt sağlığı üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir.