Cilt bakımı, cildin sağlığını ve görünümünü iyileştiren genel olarak cilt üzerinde olumlu etki bırakan bir uygulamadır. Cilt bakımı ile cildimizi dış etkenlere karşı koruruz ve yaşlanma belirtilerini en aza indirebiliriz. Düzenli cilt bakımı yaparak cildin elastikiyeti artırılıp daha sağlıklı bir görünüme sahip olunabilir. Medikal cilt bakımında ise cildi besleyen dermokozmetik ürünler bazı özel ekipmanlar ile uzman kişiler tarafından yapılır. Profesyonel yerlerde yapılan bu işlemlerin yanı sıra da evde de günlük, haftalık ve aylık cilt bakım rutini oluşturmak mümkündür. 

Cilt bakımının temel taşları nazikçe cildi temizleme, nemlendirme ve güneşten koruma basamaklarından oluşur. Cilt tipine uygun doğru ürünler ve doğru yöntemler kullanarak temel cilt bakımından optimum fayda sağlanır. 

Karma cilt, T bölgesinde (alın, burun, çene) yağlı, yanaklarda ise kuru veya normal olma durumudur. Bu cilt tipi hem kuru hem de yağlı cilt özelliklerini bir arada barındırır.

• T bölgesinde (alın, burun, çene) aşırı parlama ve yağlılık.
• Yanaklarda kuru, pul pul dökülme veya normal hissiyat.
• Siyah nokta ve sivilceye eğilimli, ancak yanaklarda kuruluk olabilir.

3. Yağlı Cilt

Yağlı cilt, genellikle fazla sebum üretir ve bu da ciltte parlama ve pürüzlülüğe neden olabilir.

• Alın, burun, çene (T bölgesi) gibi bölgelerde parlama.
• Ciltte yağlı bir his ve görünüm.
• Siyah nokta ve sivilce eğiliminde olma.
• Cilt yüzeyi genellikle pürüzlü ve kalın görünebilir.

4. Hassas Cilt

Hassas cilt, çevresel faktörler, cilt ürünleri veya sıcaklık değişiklikleri ile kolayca reaksiyon gösterebilir. Cilt, kızarıklık, kaşıntı veya tahriş gibi belirtilerle tepki verebilir.

• Ciltte sık sık kızarıklık, yanma veya kaşıntı.
• Çevresel faktörlere karşı aşırı hassasiyet (örneğin, soğuk hava, sıcak su, yeni ürünler).
• Kuru, pullanmış veya gergin bir his.
• Cilt üzerinde iritasyon veya kuruluk, bazen sivilce veya döküntü gibi reaksiyonlar görülebilir.

Cilt bakımının amacı, cildi temizlemek, nemlendirmek ve güneşten korumaktır. Evde basit bir cilt bakımı rutini şu şekilde yapılabilir:

1. Temizleme

• Ciltte biriken kir, yağ ve makyaj kalıntılarını temizlemek cildin normal fonksiyonunu sağlamak açısından oldukça önemlidir.

• Sabah ve akşam olmak üzere günde iki kez cilt tipine uygun bir temizleyici kullanın.
• Yağlı ciltler için jel veya köpük temizleyici, kuru ciltler için krem veya süt formunda temizleyiciler tercih edin.

2. Tonik uygulama

• Cildin pH dengesini sağlamak ve gözenekleri sıkılaştırmak için temizleme aşamasından sonra tonik uygulanır.

• Temizleme sonrası bir pamuk yardımıyla ya da elinizle cilt tipinize uygun toniği uygulayın.
• Yağlı ve akneli ciltler için arındırıcı tonikler, kuru ciltler için nemlendirici tonikler kullanın.

3. Serum kullanma

• Cilt problemlerine yönelik yoğun bakım sağlamak için çeşitli serumlar tercih edilebilir.

• Cilt ihtiyacınıza göre uygun serumu seçin (nemlendirme, leke giderme, kırışıklık karşıtı vb.).
• Temiz cilde birkaç damla serumu masaj yaparak uygulayın.

4. Nemlendirme

• Cildin nem dengesini ve cilt bariyerini korumak için sabah-akşam nemlendirici kullanılmalıdır.

• Cilt tipinize uygun bir nemlendirici kullanın.
• Yağlı ciltler için hafif, su bazlı nemlendiriciler; kuru ciltler için yoğun formüllü kremler tercih edin.  

5. Güneş koruyucu (gündüz rutininde)

• Cildi güneşin zararlı UV ışınlarından korumak için güneş kremi gündüzleri atlanmamalıdır.

• Sabah rutininde nemlendiriciden sonra en az SPF 30 içeren bir güneş kremi sürün.
• Güneş koruyucuyu gün içinde 2-3 saatte bir yenileyin.

6. Haftalık ek bakım (opsiyonel)

• Peeling: Haftada 1-2 kez ölü derileri arındırmak için kullanın.
• Maske: Cilt ihtiyacınıza göre nem veya arındırma maskeleri uygulayın.

• Cilt bakım rutini günlük, haftalık ve aylık periyotlar halinde uygulanabilir. 
• Günlük olarak temel bir cilt bakım rutini temizleme, nemlendirme ve güneşten koruma adımlarından oluşur. 
• Haftalık cilt bakım rutini cildin ihtiyacına göre peeling ve maske uygulamalarından oluşur. Peeling ve maskeler cildi derinlemesine temizler ve gözenekleri açar. 
• Aylık olarak ise genel cilt analizi yapılarak rutine özel ürünler ve profesyonel bakımlara ihtiyaç duyulabilir. Bu işlemler profesyonel medikal işlemlerdir bu yüzden uzman kişiler tarafından özel kliniklerde yapılır. 
• Cilt bakımı rutini oluştururken günlük temel bakımın yanı sıra cildin durumuna göre aktif içerikler, cilt serumları, peelingler ve maskeler bu rutine eklenebilir. Örneğin ciltte hiperpigmentasyon varsa temel cilt bakım rutinine ek olarak leke karşıtı aktifleri rutine eklemek akıllıca olur. Leke için uygun aktif içerikli serumların yanında leke karşıtı nemlendirici, güneş kremi kullanımı da lekeye karşıtı cilt bakımı rutininden alacağımız etkiyi minimum sürede maksimum verimle sonuçlandırır. Bu gibi püf noktaları kullanarak akılcı cilt bakım rutini uygulanabilir. 

Kuru Cilt: Kuru ciltler, yoğun ve non-komedojenik içeriklere sahip ürünlerle bakılmalıdır. Kuru cilt ve nemsiz cilt farklıdır; kuru cilt genetik bir durumdur ve değişmez. Cilt bariyerini desteklemek için seramid, peptit ve hyaluronik asit içeren serumlar ve kremler kullanılmalıdır. Cildi kurutmayan, gerginlik hissi yaratmayan yıkama jel ve nemlendirici seçimi büyük önem taşır. Kuru cilt tipi olan kişiler, cildin dolgunluğunu ve elastikiyetini korumak için aktif içerikleri uygun miktarda ve düzenli aralıklarla kullanmalıdır.

Karma Cilt: Karma cilt tipi için sade bir bakım rutini oluşturulabilir. Nemlendirme adımında su bazlı nemlendiriciler tercih edilmeli; T bölgesi (yağlı bölgeler) ve yanaklar (kuru bölgeler) için ayrı nemlendiriciler kullanılabilir. Güneş kremi yağsız bir formda seçilmeli ve her gün düzenli olarak uygulanmalıdır. Haftada bir veya iki kez, cildi ölü deriden arındırmak amacıyla peeling yapılabilir.

Yağlı Cilt: Yağlı ciltler için, sebumu dengeleyecek ve fazla yağı kontrol altına alacak içerikler kullanılmalıdır. Yağlı ciltlerde gözenekler daha belirgin olabilir, bu nedenle gözenekleri küçültmeye yardımcı aktif içerikler rutine dahil edilmelidir. Yağlı görünümden kurtulmak için mat bitişli, parlama karşıtı özellikte ve yağsız ürünler tercih edilmelidir.

Hassas Cilt: Hassas cilt tipi birçok ürüne reaksiyon gösterebilir, bu nedenle hassas ciltlere uygun, cilt bariyerini destekleyecek ürünler kullanılmalıdır. Hassasiyet ve kızarıklık karşıtı nemlendirici ve güneş koruyucu ürünler rutine eklenmelidir. Termal su da günlük bakım sonrası cilt rahatlatıcı olarak kullanılabilir.

1. Yağlı ve Akneye Eğilimli Ciltler İçin

• Salisilik Asit (BHA): Gözenekleri temizler, siyah nokta ve sivilce oluşumunu azaltır.
• Niacinamide (B3 Vitamini): Sebum üretimini dengeleyerek parlama ve yağlanmayı azaltır.
• Çay Ağacı Yağı: Antibakteriyel özellik göstererek akne oluşumunu engeller.
• Azelaik Asit: Cilt tonunu eşitler, sivilce ve kızarıklıkları yatıştırır.

2. Kuru ve Nemsiz Ciltler İçin

• Hyaluronik Asit: Derinlemesine nem sağlar, cildi dolgunlaştırır.
• Gliserin: Cildin nem tutma kapasitesini artırır.
• Seramidler: Cilt bariyerini güçlendirir, nem kaybını önler.
• Üre: Nemlendirici ve yatıştırıcı etki sağlar.

3. Hassas ve Kızarık Ciltler İçin

• Pantenol (B5 Vitamini): Yatıştırıcı ve onarıcı etki gösterir.
• Allantoin: Cildi sakinleştirir ve tahrişi azaltır.
• Azelaik Asit: Kızarıklığı hafifletir ve cilt tonunu eşitler.
• Centella Asiatica (Gotu Kola): Cilt yenilenmesini destekler, iltihabı azaltır.

4. Olgun ve İnce Çizgili Ciltler İçin

• Retinoidler (Retinol, Retinal): Kolajen üretimini artırır, kırışıklıkları azaltır.
• Peptitler: Cilt elastikiyetini artırır, sıkılaşma sağlar.
• C Vitamini: Antioksidan etki gösterir, kolajen üretimini artırır.

5. Lekeli ve Cilt Tonu Eşitsizliği Olan Ciltler İçin

• C Vitamini (Askorbik Asit): Leke görünümünü hafifletir, aydınlatıcı etki sağlar.
• Arbutin: Melanin üretimini baskılayarak hiperpigmentasyonu azaltır.
• Traneksamik Asit: Güneş lekeleri ve kızarıklıkları azaltır.
• Niacinamide: Renk tonu eşitsizliğini giderir.
• Thiamidol: Ciltteki melanin üretimini azaltarak, lekelerin görünümünü hafifletir.

Cilt bakımı yapıldıktan sonra, cildi temiz tutmak ve güneşten korumak oldukça önemlidir. Uygun bir nemlendirici rutine eklenmeli, cilt tipine uygun ürünler kullanılmalıdır. Ayrıca, yüzü çok sıcak veya çok soğuk su ile yıkamaktan kaçınılmalıdır. Profesyonel merkezlerde yapılan medikal cilt bakımlarından sonra ise, uygulanan işleme göre dermatoloğunuzun tavsiyelerine uymak ve gerekirse rutin kontrolleri aksatmamak önemlidir.