
Cilt temizliği, sadece gün boyunca biriken kirleri ve makyaj kalıntılarını arındırmak için değil; cilt sağlığını uzun vadede korumak için de son derece kritik bir adımdır. Ancak her temizlik, cilde dost olmayabilir. Yanlış ürünler veya sert uygulamalar, cildin en kıymetli koruma kalkanı olan cilt bariyerine zarar verebilir. Bu da zamanla kuruluk, hassasiyet ve cilt problemlerinin kapısını aralar. Peki, cilt bariyeri tam olarak nedir ve onu nasıl koruyabiliriz? Gelin birlikte bakalım.
Cildimizin en dış tabakasında yer alan stratum corneum, hücreler ve bu hücreleri çevreleyen lipitlerden (seramidler, kolesterol ve yağ asitleri) oluşan müthiş bir savunma sistemidir.
Bu sistemin temel görevleri:
- Cildin içerisindeki nemi tutmak,
- Çevresel irritanlar, alerjenler ve mikroorganizmaların cilde girişini engellemektir.
Ancak güçlü kimyasal temizleyiciler bu hassas yapıyı bozarak, ciltte kuruluk, pullanma ve inflamasyona yol açabilir.
Unutmayın: Sağlıklı bir cilt bariyeri, yalnızca pürüzsüz bir görünüm değil, aynı zamanda ışıldayan, canlı ve dengede bir cildin anahtarıdır.
Günümüzde birçok temizleyici ürün, özellikle yüksek pH’lı sabunlar, SLS/SLES gibi sülfat içeren içerikler ve alkol bazlı formüller, cildin doğal yağ dengesini bozabilir.
Bu tip ürünler:
- Cilt yüzeyindeki koruyucu lipitleri çözer,
- Bariyeri zayıflatır,
- Cildi dış etkenlere karşı savunmasız bırakır.
Sonuç olarak ciltte istenmeyen kuruluk, gerginlik, hassasiyet, akne vb. sorunlara yol açabilir.
- Nazik Formülasyonlar Tercih Edin:
Düşük pH (5.0–5.5) aralığında olan temizleyiciler cilt pH’nı destekler ve cilt bariyerinin korunmasına yardımcı olur. Sülfat içermeyen, nemlendirici içeriklerle zenginleştirilmiş doğal aromaterapi yağları içeren cildinize uygun formda temizleyici türünü tercih edin.
- Aşırı Temizlikten Kaçının:
Cilt temizleme rutininizi cildinizin ihtiyaçlarına göre belirleyin. Genellikle günde ikiden fazla temizlik cilt üzerindeki doğal savunma duvarındaki yağlarının uzaklaşmasına neden olabilir. Eğer makyaj, güneş kremi vb. cilt gözeneklerini kapatan ürünler kullanıyorsanız günde iki kere; eğer cilt gözeneklerinizi kapatacak bir uygulama yapmamışsanız günde bir kere tercihinize göre sabah veya akşam temizlemeniz yeterli olacaktır.
- Su Sıcaklığına Dikkat Edin:
Ne aşırı sıcak su cildinizdeki mikropları öldürür ne de aşırı soğuk su cildinizi bir anda sımsıkı yapabilir. Aşırı sıcak veya aşırı soğuk su ile yıkamak cilt bariyerine beklediğinizin tam zıttı bir etki yaratabilir. Bu sebepten dolayı tercihiniz her zaman ılık sudan yana olsun. Ilık su, ciltteki lipit tabakasını bozmadan temizliğe yardımcı olur.
- Temizlik Sonrası Bariyer Onarımı Şart:
Cilt temizliği sonrası cildinize asitli içerikler uygulamak yerine sonrasında mutlaka cildinizi nemlendiren ve onaran içerikler tercih edin. Bu yönde postbiyotikli içerikler ilk tercihiniz olsun. (Postbiyotik: Probiyotik bakterilerin fermente edilmesiyle oluşan, cilt mikrobiyotasını destekleyen maddelerdir.) Cilt üzerindeki sağlıklı bakterilerin artmasına yardımcı olurken cilt bariyerinizin daha güçlü olmasına destek olur. Bununla birlikte seramid, niacinamide ve susam yağı, nar çekirdeği yağı vb. aromaterapi yağları içeren temiz içerikler ile cilt bariyerini güçlendirmeye yardımcı olun.
Sabah:
- Yüzü sadece suyla veya hafif içerikli cilt tipinize uygun bir temizleyiciyle yıkamak yeterlidir.
- Güneş koruyucu veya tercihinize göre makyaj öncesi, su bazlı alkol içermeyen tercihen postbiyotik içerikli nemlendirici ile bariyeri desteklemek önemlidir.
Akşam:
- Makyaj veya güneş koruyucu kullanıldıysa çift aşamalı temizlik yapılmalıdır. Önce bir yağ bazlı temizleyiciyle makyajı veya güneş koruyucu ürünü cildinizden derinlemesine temizlemek önemlidir. Sonrasında nazik uygun pH değerine sahip bir su bazlı temizleyici ile cildinize sert baskı uygulamadan cildinizi nazikçe temizleyebilirsiniz.
- Tüm bu işlemlerin ardından cilt bariyerini onaran bir nemlendirici uygulamak faydalı olacaktır.
Hayır, cildi temizlemek, onu arındırmaktan öte dengede tutmakla ilgilidir. Kimyasal temizleyicilerin güçlü formülleri yerine bariyer dostu ürünleri seçmek, cildin doğal savunmasını korur ve cildinize uzun vadede çok daha sağlıklı bir görünüm kazandırır. Bitki bazlı yağlar, postbiyotikler, seramidler gibi cilt dostu bileşenlerle formüle edilmiş temizleyiciler; cildinize sadece temizlik değil, aynı zamanda bakım da sunar. Kimyasal içeriği yoğun temizleyiciler yerine, daha saf ve cilt dostu içeriklere sahip ürünleri tercih ederek cildinizi yormadan, onu destekleyen bir bakım rutini oluşturabilirsiniz.
Elias PM. Skin barrier function. Curr Allergy Asthma Rep. 2008.
Darlenski R and Fluhr JW. Influence of skin type, race, sex, and anatomic location on epidermal barrier function. Clin Dermatol. 2012.
Ananthapadmanabhan KP, et al. Cleansing without compromise: the impact of cleansers on the skin barrier and the technology of mild cleansing.” Dermatol Ther. 2004
Draelos, Z. D. Cosmetic dermatology: Products and procedures (2nd ed.) (2015).
Mijaljica D, et al.Skin Cleansing without or with Compromise: Soaps and Syndets. Molecules. 2022.